Tiến sĩ khoa học là một danh xưng khoa học tại Việt Nam kể từ thời điểm ban hành Luật Giáo dục vào năm 1998. Thuật ngữ này được sử dụng và áp dụng cho những cá nhân có bằng tiến sĩ của các nước Liên Xô và Đông Âu cũ (học vị doktor nauk), hoặc có bằng tiến sĩ nhà nước (doctorat d'Etat) của Pháp,...

Quy trình bảo vệ luận án tiến sĩ

Để được bảo vệ luận án tiến sĩ cấp cơ sở, bạn đáp ứng những điều kiện dưới đây:

Để đăng ký bảo vệ luận án cấp cơ sở, bạn cần chuẩn bị các tài liệu sau để nộp cho Viện Đào tạo sau Đại học:

Quy trình bảo vệ luận án tiến sẽ gồm các giai đoạn sau:

Có nên học tiến sĩ hay không? Ưu & nhược điểm khi học tiến sĩ

Để đạt được bằng tiến sĩ không phải điều dễ dàng. Vì vậy mà nhiều người cũng băn khoăn rằng không biết có nên học tiến sĩ hay không?

Thực tế, việc học tiến sĩ sẽ mang lại cho bạn nhiều lợi ích lớn, tuy nhiên nó cũng có một số nhược điểm mà bạn cần lưu ý. Cụ thể JobsGO sẽ trình bày trong phần dưới đây.

Việc học tiến sĩ mang lại nhiều lợi ích cho cá nhân cũng như cho cộng đồng và xã hội như sau:

Xem thêm: Giáo viên là gì? Sự khác biệt của giáo viên và giảng viên

Mặc dù có nhiều lợi ích, song học tiến sĩ cũng có một số nhược điểm nhất định, bao gồm:

Tiến sĩ khoa học ở các nước khác trên thế giới

Những nhà khoa học tại Nga nếu muốn bảo vệ luận án tiến sĩ khoa học phải có học vị tiến sĩ và đã tham gia nghiên cứu khoa học sau khi có học vị tiến sĩ ít nhất 3 năm trở lên. Theo định nghĩa của Nga: Người đạt được học vị tiến sĩ khoa học là người có khả năng mở ra một hướng nghiên cứu mới trong ngành khoa học. Trong khi đó, người đạt học vị tiến sĩ lại là người có đủ khả năng tiến hành nghiên cứu khoa học một cách độc lập.

Tiến sĩ khoa học tại đây ra đời vào năm 1808 và không còn dùng nữa kể từ sau cải cách vào năm 1974 khi Pháp thống nhất lại học vị tiến sĩ của các ngành khác nhau thành 1 học vị duy nhất đó là tiến sĩ để tránh bị nhầm lẫn.

- Tại Ireland và các nước thuộc Anh:

Tại Ireland và một số nước thuộc Khối thịnh vượng chung Anh như Anh và Ấn Độ, tiến sĩ khoa học (tiếng Anh: Doctor of Science) nay chỉ còn là một danh hiệu mang tính chất tôn vinh, dành cho các cá nhân có đóng góp đặc biệt cho một ngành nào đó, không phải dành cho các thành tựu hàn lâm cụ thể như trước.

Tại Bắc Mỹ, ở đây không hề có sự phân biệt giữa tiến sĩ khoa học (Doctor of Science) với tiến sĩ (Doctor of Philosophy, Ph.D.).

Vai trò của tiến sĩ khoa học

Những sự đột phá mới mẻ trong khoa học là một điều không thể thiếu ở xã hội hiện tại. Đây luôn là niềm tự hào của các nhà khoa nghiên cứu khoa học và đồng thời cũng là một trách nhiệm lớn lao.

Đã có những nghiên cứu khoa học bỏ quên đi giá trị cơ bản của khoa học, làm cho niềm tin vào khoa học sẽ bị sụt giảm. Nếu tình trạng này kéo dài, hệ lụy lên xã hội sẽ không thể lường được. Các nhà khoa học cần phải có những phản ứng hợp lý với các trường hợp như vậy, khẳng định lại hình thức nghiên cứu khoa học lý tưởng và kiến thức cần có được với tư cách là một nhà khoa học chân chính.

Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần phải coi trọng trí tuệ của các nhà khoa học và thực hiện nghiên cứu tự do trong môi trường thoải mái. Điều này rất quan trọng trong quá trình phát triển của khoa học.

Xem thêm: Khái niệm master là gì và sự khác biệt giữa các loại bằng thạc sĩ

Tiến sĩ và tiến sĩ khoa học khác nhau ở chỗ nào?

Sau khi Liên Xô tan rã, Cộng hòa Liên bang Nga không phân biệt phó tiến sĩ và tiến sĩ nữa mà gọi chung là tiến sĩ. Ở Pháp cũng theo hình thức như vậy.

Ở Việt Nam trước năm 1990, nước ta theo quy chế của Liên Xô cũ. Sau đó, Chính phủ ký quyết định chuyển tên gọi phó tiến sĩ thành tiến sĩ mà không phải là thạc sĩ. (Thạc sĩ đào tạo 2 năm, Phó tiến sĩ đào tạo 4 năm)

Người ta thêm từ “khoa học” phía sau từ “Tiến sĩ” nhằm mục đích phân biệt một cách rõ ràng hơn, không để những tiến sĩ cũ bị cào bằng.

Vậy tiến sĩ khoa học sẽ được đánh giá cao hơn bằng tiến sĩ thông thường!

Trên đây là những thông tin bổ ích về học hàm tiến sĩ khoa học. Hi vọng những kiến thức trên sẽ giúp bạn có một góc nhìn đúng đắn về thuật ngữ này và thành công trên con đường học tập của mình!

Phân biệt học hàm (academic rank) và học vị (degree):

- degree: học vị - là văn bằng do một cơ sở giáo dục hợp pháp trong hoặc ngoài nước cấp cho người tốt nghiệp một cấp học nhất định. VD: Ph.D - Doctor of Philosophy (tiến sỹ), MBA - The Master of Business Administration (thạc sĩ quản trị kinh doanh).

- academic rank: học hàm là các chức danh trong hệ thống giáo dục và đào tạo được Hội đồng Chức danh Giáo sư Việt Nam hoặc cơ quan nước ngoài bổ nhiệm cho một người làm công tác giảng dạy hoặc nghiên cứu. VD: Associate Professor (phó giáo sư), Professor (giáo sư).

Tiến sĩ là gì? Đây là một học vị trong hệ thống giáo dục hiện nay. Và để hiểu rõ hơn về tiến sĩ cũng như những quy định liên quan đến quá trình học tập, bảo vệ luận án như thế nào, mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây nhé.

Tiến sĩ là học vị cao nhất trong hệ thống giáo dục đại học phương Tây. Để đạt được học vị này, bạn cần phải hoàn thành khóa học sau đại học chuyên sâu về lĩnh vực nghiên cứu của mình, thường kéo dài từ 3 đến 5 năm. So với cao học, tiến sĩ sẽ đòi hỏi bạn sẽ phải tập trung vào nghiên cứu độc lập và tiến hành thực hiện một dự án nghiên cứu chính thức của riêng mình. Giải đáp được câu hỏi “cao học là gì?” sẽ giúp bạn có lựa chọn phù hợp hơn với nhu cầu về bản thân khi so sánh giữa tiến sĩ và cao học.

Phần quan trọng nhất của khóa học tiến sĩ là viết và bảo vệ luận án. Luận án này phải mang lại những đóng góp mới và đáng kể vào lĩnh vực nghiên cứu của bạn, đồng thời phải được viết theo một chuẩn chất lượng cao.

Trong quá trình viết luận án, bạn phải chứng minh rằng mình có kiến thức sâu rộng, khả năng nghiên cứu độc lập và phải trình bày kết quả nghiên cứu của mình một cách thuyết phục.

Sau khi hoàn thành khóa học tiến sĩ và bảo vệ thành công luận án, bạn sẽ được trao học vị tiến sĩ và có thể tiếp tục nghiên cứu hoặc giảng dạy tại các trường đại học, tổ chức nghiên cứu. Bạn cũng có thể được tuyển dụng để làm việc trong các cơ quan chính phủ hoặc doanh nghiệp với các vị trí cao cấp, yêu cầu kiến thức chuyên môn sâu rộng.

Học tiến sĩ là một chương trình đào tạo sau đại học, được xây dựng để phát triển kiến thức chuyên môn sâu hơn và nghiên cứu độc lập trong lĩnh vực nhất định. Mục đích chính của việc học tiến sĩ thường là để trở thành một chuyên gia tại một lĩnh vực cụ thể và phát triển các kỹ năng nghiên cứu, phân tích, đánh giá, phát triển các giải pháp sáng tạo,… Cụ thể, các bạn có thể học tiến sĩ để:

Xem thêm: Học hàm học vị là gì? Phân biệt học hàm và học vị

Học tiến sĩ là một quá trình đào tạo cao cấp và phức tạp, đòi hỏi sự cam kết, kiên trì, nỗ lực lớn từ người học. Vì vậy, những ai có đam mê nghiên cứu và mong muốn đóng góp cho sự phát triển của lĩnh vực nhất định thì nên học tiến sĩ.

Cụ thể, những nhóm người cần và nên có bằng tiến sĩ là:

Tuy nhiên, việc quyết định học tiến sĩ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như tài chính, thời gian và mong muốn cá nhân. Bất kỳ ai quyết định học tiến sĩ đều cần suy nghĩ kỹ càng và đánh giá xem liệu mình có đủ kiên trì, sự cam kết để hoàn thành quá trình đào tạo này hay không?

Xem thêm: Đào tạo là gì? Lợi ích & các hình thức đào tạo hiện nay

Để có thể theo học chương trình đào tạo tiến sĩ, các bạn sẽ cần nắm rõ những quy định như sau:

Điều kiện học tiến sĩ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như trường đại học, chương trình tiến sĩ và lĩnh vực nghiên cứu. Tuy nhiên, đây là một số điều kiện chung thường được yêu cầu:

Thời gian học tiến sĩ thường kéo dài từ 4 đến 7 năm tùy thuộc vào chương trình và đề tài nghiên cứu.

Trong quá trình học tiến sĩ, bạn sẽ cần dành khoảng 2,5 năm đầu tiên để làm nghiên cứu. Bước đầu bạn sẽ đào sâu vào kho tàng tri thức, học bổ sung kiến thức,… rồi tiến hành nghiên cứu tài liệu, lập đề cương, thu thập ý kiến đóng góp, thu thập số liệu, nghiền ngẫm dữ liệu,… Với các chương trình yêu cầu viết báo, thời gian để một bài viết khoa học được bình duyệt kéo dài khoảng 1 năm. Tuy nhiên, nếu đề tài đi sâu vào các lĩnh vực mới, những “vùng đất” ít người dám đi, việc nghiên cứu có thể kéo dài lâu và khó có thể ra sản phẩm trong thời gian ngắn.

Điều quan trọng nhất để hoàn thành chương trình tiến sĩ là qua hội đồng phản biện độc lập ở năm cuối cùng. Quá trình này có thể kéo dài từ 4 đến 5 tháng, trong khi tổng thời gian làm hồ sơ phản biện, phản hồi, bảo vệ, lập hội đồng có thể sẽ kéo dài khoảng 1 năm.

Vì vậy, thời gian học tiến sĩ dài hay ngắn còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chương trình, đề tài nghiên cứu, quá trình phản biện và bảo vệ.

Các trường đại học công lập tại Việt Nam hiện nay đang cung cấp chương trình đào tạo tiến sĩ với mức học phí trung bình khoảng 16 triệu đồng/năm cho các ngành, ngoại trừ y – dược với mức học phí gần 32 triệu đồng/năm.

So với các nước trong khu vực và trên thế giới, mức học phí này rất thấp, chẳng hạn như Anh với mức học phí khoảng 15,000 – 16,000 Bảng/năm; Úc với mức học phí từ 22,000 – 40,000 AUD/năm; Hà Lan với mức học phí khoảng 13,000 – 20,000 EUR/năm; Singapore với mức học phí khoảng 20,000 – 25,000 SGD/năm,…

Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng chi phí học tập có thể thay đổi tùy thuộc vào chương trình và trường đại học cụ thể.

Xem thêm: Cao học là gì? Một số điều bạn nên cân nhắc trước khi học cao học